Zmieńmy klimat w Chełmie: zazieleńmy i dotleńmy miasto!
Parki kieszonkowe, ogrody deszczowe, sensoryczne i społecznościowe, łąki kwietne, zielone przystanki i zielone ściany, sady edukacyjne i pasieki miejskie – tym szczycą się władze wielu miast w Polsce. O prestiżu miasta świadczy zielona infrastruktura, a nowoczesne miasta muszą być zielone. Od miesięcy władze Chełma bezskutecznie poszukują pomysłu na promocję miasta, więc może najwyższy czas skończyć z kultem betonu, bruku i skalniaków i uczynić gród nad Uherką miastem przyjazne mieszkańcom i klimatowi? Więcej zieleni w przestrzeni miejskiej to lepszej jakości powietrze i większy komfort życia. To zdrowsi, szczęśliwsi i bardziej kreatywni mieszkańcy.
Jakże reprezentacyjną wizytówką Chełma jawi się obskurny placyk przy skrzyżowaniu w samym centrum, nieopodal siedziby włodarzy miasta. To wprost wymarzone miejsce na park kieszonkowy (idea wypełniania zielenią każdej „dziury” w miejskiej zabudowie) z ogrodem deszczowym zasilanym wodą z dachu kamienicy oraz zieloną ścianą. Cóż kiedy od lat zdobią go kwiatki w brzydkich betonowych kwietnikach ustawionych na żwirowisku.
Tak jak na betonie kwiaty nie rosną, tak drzewa nie chcą rosnąć w żwirze. Ile kosztowało wysypanie kamieniami wysepki, które spowodowało zamieranie pięknej rajskiej jabłoni przy przy ul. Żwirki i Wigury? I komu przeszkadzał trawnik?
Banalnie prostym i tanim rozwiązaniem na zagospodarowanie nadmiaru wody opadowej w przestrzeni miejskiej są ogrody deszczowe zasilane wodą z dachów, placów lub dróg, która zamiast spływać do kanalizacji służy nawadnianiu roślin. Ogrody deszczowe, gromadzące wodę nawet z kilkadziesiąt razy większego obszaru niż zajmowana przez nie powierzchnia, można urządzać w pojemniku lub w gruncie, a z ich wykonaniem poradzi sobie nawet amator. W Gdyni, dzięki zaangażowaniu urzędników, w ubiegłym roku powstał wzorcowy ogród deszczowy w donicy o głębokości ok. 90 cm i powierzchni ok. 2 m kw., który pochłania wodę z dachu o powierzchni 100 m kw. Władze Gdyni nie tylko promują i zachęcają właścicieli nieruchomości do zakładania ekologicznych ogrodów deszczowych, ale też oferują dotację w wysokości do 10 tys. zł.
Chełmski ratusz może za to służyć jako sztandarowy przykład nieekologicznego marnotrawstwa. Woda opadowa z dachu budynku urzędu miasta spływa na ulice, choć mogłaby – a wręcz powinna! – zasilać rosnące obok rośliny.
W wielu miastach w Polsce pojawiają się zielone przystanki. Niekoniecznie jednak trzeba zaraz wydawać kilkadziesiąt tysięcy zł na modne projekty zielonych wiat. Wystarczy przecież obok już istniejących posadzić odpowiednie rośliny (krzewy, pnącza lub bluszcz), które je zacienią. Szczęśliwie przy niektórych przystankach w Chełmie wciąż uchowały się jeszcze drzewa.
Starsi mieszkańcy pamiętają zapewne pełne pachnących maków, chabrów i rumianków trawniki. Zanim nastała moda na koszenie trawy do gołej ziemi chełmskie trawniki wyglądały jak kwietne łąki. Dziś trzeba by je zasiać od nowa. Zdecydowanie jednak warto ze względów ekologicznych i estetycznych ożywić kwietnymi łąkami chełmskie osiedla oraz posępny plac przed równie posępnym Gmachem. A może nawet pokusić się na ustawienie uli dla pszczół?
Ogrody sensoryczne to kolejny pomysł na zieleń w mieście. Oddziałując na zmysły wzroku, słuchu i zapachu pozwalają na odizolowanie się od zgiełku miasta. Takim kameralnym ogrodem sensorycznym mógłby być skwer na Placu Gdańskim. Mógłby, ale nie jest. Z braku zieleni od strony ulicy szum fontanny nie zagłusza hałasu ulicznego, a zamiast zapachów roślin i ziół w powietrzu unosi się zapach spalin.
Kamirianna
