Ciechocinek w Chełmie?

Jeszcze mieszkańcy nie nacieszyli się „namiastką uzdrowiska” za ponad 50 tys. zł w aquaparku, a już kusi „Ciechocinek w Chełmie” za 200 tys. zł – projekt budowy ogólnodostępnej tężni miejskiej zgłoszony w ramach budżetu obywatelskiego. Czy w tej cenie uda się zbudować coś wartego zachodu? I co z kosztami eksploatacji tężni (solanka, prąd) i zatrudnienia pracownika do jej obsługi, których projekt nie uwzględnia?

Już sam opis lokalizacji tężni „pomiędzy Pasażem Jesionowym a targowiskiem miejskim, nieopodal Rynku i parku Małe Planty, na tyłach Miejskiego Domu Kultury” szczerze rozśmieszy wielu mieszkańców Chełma. Niewtajemniczonym zdradzamy, że autorzy projektu mieli na myśli… park między osiedlami XXX-lecia i Kościuszki.

Równie humorystycznie brzmi użyte w zgłoszonym projekcie określenie „Ciechocinek w Chełmie!”. Największe w Europie tężnie w Ciechocinku (na zdjęciu) to wysoka na 15,8 m konstrukcja w kształcie podkowy o łącznej długości aż 1741,5 m. Przebywając 2 godziny w strefie okołotężniowej w Ciechocinku można się nawdychać 0,003 mg jodu, w tężniach uzdrowiskowych w Konstancinie 0,005 mg, a w strefie nadmorskiej przez 5-8 godzin 0,007-0,011 mg („Porównanie właściwości mikroklimatu i aerozoli w wyrobiskach kopalnianych i naziemnych grotach solnych”, K. Czajka, D. Sziwa, M. Drobnik, T. Latour, „Balneologia Polska” 3/2006, s. 176-181).

Chełmski „Ciechocinek” ma być ledwie średniej wielkości tężnią zewnętrzną. Mała tężnia ma wymiary: dł. 6 m i wys. 3,65 m, średnia jest o kilka metrów dłuższa. Opowieści o leczniczym działaniu mikroklimatu wokół takiej tężni, podobnie jak twierdzenie, jakoby 45 minut spędzone w tężni solankowej w Chełmskim Parku Wodnym równać się miało trzem dniom spędzonym nad brzegiem morza – włóżmy między bajki i lepiej o nich zapomnijmy. Nawet w przypadku zastosowania leczniczej solanki bogatej w mikroelementy, wytwarzany w pobliżu miejskiej mini tężni mikroklimat nie będzie porównywalny z mikroklimatem wokół tężni w Ciechocinku.

Mimo braku leczniczego działania, budowa ogólnodostępnych i bezpłatnych tężni miejskich nie jest pozbawiona sensu. Będąc swego rodzaju atrakcją, tężnie zachęcają mieszkańców do rekreacji i wyjścia z domu, pozytywnie wpływają na samopoczucie i stanowią miejsce integracji społecznej. A takich miejsc w Chełmie zdecydowanie brakuje.

Projekt zgłoszony w ramach budżetu obywatelskiego zakłada budowę tężni solankowej średniej wielkości wraz ze zbiornikiem na solankę (150 tys. zł), doprowadzeniem instalacji elektrycznej, wykonaniem płyty betonowej i prac ziemnych, zagospodarowaniem terenu wokół tężni i ławkami parkowymi.

Czy da się to zrobić za 200 tys. zł? Czy raczej będzie tak, jak w Olecku, gdzie w 2018 roku zgłoszono w ramach budżetu obywatelskiego budowę średniej wielkości tężni (dł. 8 m wys. ok. 4 m) za 229 tys. zł, a po wykonaniu projektu rzeczywisty koszt inwestycji wzrósł do ponad 394 tys. zł, zaś szacowane wstępnie na 6 tys. zł roczne koszty obsługi tężni po dokonaniu realnej wyceny wyniosły 28 tys. zł (w tym miesięczny koszt zakupu solanki – 3400 zł).

Z jakimi kosztami należy się liczyć, projektując budowę miejskiej tężni? Według przykładowej instrukcji eksploatacji jednego z producentów małych tężni solankowych o dł. 6 m i wys. 3,65 m (chełmska ma być średnia!) parowanie solanki wynosi 6 l na 1 m kw. tarniny na dobę, co daje ok. 6,5 tys. l miesięcznie. Koszt uzupełnienia zbiornika 4 tys. l solanki naturalnej o znanym i potwierdzonym składzie to ponad 2,5 tys. zł, do tego dochodzi koszt zużycia energii elektrycznej – ponad 200 zł miesięcznie. To jednak nie wszystko. Producent tężni zakłada, że musi ją nadzorować przez 7 miesięcy w roku (otwarte tężnie nie działają od listopada do marca) wyznaczona osoba, która codziennie będzie sprawdzać, czy urządzenia działają prawidłowo, czy poziom solanki nie jest zbyt niski, czy nie pojawiają się przecieki, czy solanka nie przelewa się za wolno lub za szybko, a także od czasu do czasu udrożnić szczerbinki w ściankach koryta opadowego itp.

Czy pomysłodawcy budowy chełmskiej tężni wzięli to wszystko pod uwagę?